Śmierć kogoś bliskiego to zazwyczaj wydarzenie, które wstrząsa całym naszym światem – szczególnie jeśli następuje nagle i nie mogliśmy się do tego w żaden sposób przygotować. Chociaż w takich chwilach możemy najczęściej liczyć na wsparcie rodziny i przyjaciół, to może się okazać, że będziemy potrzebowali bardziej specjalistycznej pomocy. Mowa tutaj o psychoterapii. Czy takie rozwiązanie jest skuteczne? Kiedy podjąć decyzję o udaniu się na terapię?
Etapy żałoby
Żałoba po zmarłym to bardzo długi i żmudny proces, którego nie sposób jest zamknąć w określonych ramach czasowych. Każdy przypadek jest tutaj indywidualny – w związku z tym sposobów jej przechodzenia jest tyle, ile osób. Jedni szybko poradzą sobie ze stratą, godząc się z nią i wracając do normalnego trybu funkcjonowania, inni będą potrzebowali o wiele więcej czasu, żeby się otrząsnąć i ustabilizować swoje życie.
W psychologii żałobę dzieli się na pięć etapów:
- etap pierwszy – szok i otępienie. Jest to okres tuż po śmierci, który wiąże się z dużymi emocjami, w tym rozpaczą oraz gniewem;
- etap drugi – zaprzeczenie. Doświadczająca żałoby osoba odczuwa niedowierzanie i pustkę, często nawet poczucie odrealnienia;
- etap trzeci – tzw. żałoba właściwa, która charakteryzuje się długimi okresami smutku. To właśnie w tym czasie zazwyczaj pozwalamy sobie na płacz;
- etap czwarty – ukojenie. Lęk i rozpacz pojawiają się coraz rzadziej i coraz łatwiej jest nam odnaleźć się w nowej sytuacji;
- etap piąty – akceptacja. Dopiero wówczas możemy mówić o całkowitym powrocie do codzienności i pogodzeniu się ze stratą.
Wsparcie w żałobie, czyli psychoterapia
Jak nietrudno zauważyć, od kilku lat wzrasta zapotrzebowanie na specjalistyczną psychoterapię. Choć problemy wymagające opieki psychologa nie istnieją od dziś, to dopiero obecnie rozwiewany jest stereotyp mówiący o tym, że z pomocy psychologicznej korzystają głównie osoby „zdesperowane” czy „szalone”. Aktualnie doskonale zdajemy sobie sprawę z tego, że spotkanie z psychoterapeutą nie różni się od wizyty u lekarza – tylko że w tym przypadku leczymy naszą psychikę, zamiast ciało.
Nie inaczej jest w przypadku psychoterapii po żałobie. Utrata bliskiej osoby to zdecydowanie jedna z tych sytuacji, kiedy warto rozważyć umówienie się do psychologa. O profesjonalną pomoc zdecydowanie trzeba poprosić wtedy, gdy nie radzimy sobie z emocjami po śmierci kogoś bliskiego, nie potrafimy normalnie funkcjonować lub przejawiamy zachowania, które mogą okazać się niebezpieczne. Zdarza się, że pogrążony w żałobie człowiek może nawet zacząć mieć myśli samobójcze. Dlatego nie warto zwlekać z nadzieją, że „jakoś to będzie”. Psychoterapia pozwoli nam uporać się ze stratą i przepracować żałobę.