Parafia św. Stanisława B.M. w Siedlcach. Historia, zabytki i praktyczne informacje

Przewodnik Siedlce

18 5797e

Parafia św. Stanisława B.M. w Siedlcach to wyjątkowe miejsce, które od XVI wieku pełni rolę duchowego centrum miasta. Bogata historia, niezwykłe zabytki oraz atmosfera modlitwy sprawiają, że jest to miejsce, które warto poznać. Odkryj początki parafii, jej patrona i najważniejsze informacje praktyczne, które przydadzą się każdemu odwiedzającemu.

Historia parafii św. Stanisława B.M. i jej patrona

Historia parafii św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Siedlcach rozpoczyna się w 1530 roku, kiedy to Stanisław Siedlecki, właściciel ziem w okolicach Siedlec, postanowił utworzyć odrębną od Pruszyna parafię. Wystosował do biskupa krakowskiego Piotra Tomickiego prośbę o erygowanie nowej parafii, przeznaczając na jej rzecz połowę swoich dóbr, czyli ponad 100 hektarów ziemi. Pomysł spotkał się z oporem proboszcza z Pruszyna oraz tamtejszych właścicieli ziemskich, jednak determinacja Siedleckiego doprowadziła do postawienia w 1532 roku drewnianego kościoła na skrzyżowaniu traktów Siedleckiego i Litewskiego.

22 listopada 1532 roku biskup Tomicki, po potwierdzeniu zasadności fundacji przez wysłaną komisję, oficjalnie erygował parafię. Jej patronem został św. Stanisław Biskup i Męczennik. Nowa parafia obejmowała Siedlce oraz okoliczne wsie: Golice, Grubianów, Topór, Ujrzanów i Żabokliki. Obok kościoła założono szkołę parafialną oraz szpital-przytułek dla starców, co podkreślało społeczne znaczenie tej wspólnoty. Pierwszym proboszczem parafii został kleryk Mikołaj Kudowski, choć funkcje kapłańskie sprawowali na początku wikariusze.

Wraz z nadaniem Siedlcom praw miejskich w 1547 roku przez króla Zygmunta Starego, parafia nabrała większego znaczenia. Po przejęciu miasta przez rodzinę Czartoryskich w XVIII wieku, wzniesiono nowy, murowany kościół na wschodniej pierzei rynku. Świątynia, ufundowana przez Kazimierza Czartoryskiego i Izabelę z Morsztynów, została konsekrowana 14 października 1753 roku przez biskupa Antoniego Kazimierza Ostrowskiego. W latach późniejszych świątynia przechodziła liczne modyfikacje: zmieniono fasadę, dodano balkon wsparty na kolumnach, a wnętrze wzbogacono o nowe elementy, takie jak ołtarz, ambona i chrzcielnica z monogramami księżnej Aleksandry Ogińskiej.

Przy parafii wzniesiono także plebanię oraz dzwonnicę, która niestety nie przetrwała do naszych czasów. W 1791 roku powstała kaplica dworska pw. Świętego Krzyża, będąca mauzoleum rodziny Ogińskich, w której podziemiach spoczęło ciało księżnej Aleksandry Ogińskiej.

Patron parafii, św. Stanisław Biskup i Męczennik, to jedna z najbardziej tajemniczych postaci w polskiej historii. Znany jako biskup krakowski, zasłynął męczeńską śmiercią z rąk króla Bolesława Śmiałego. Spór między nimi pozostaje do dziś tematem wielu legend i debat historycznych. Kanonizowany w 1253 roku, stał się patronem Polski, a jego kult rozprzestrzenił się na całą Europę. Wizerunki świętego w stroju biskupim, często z orłami lub mieczem, znajdują się także w kościele parafialnym w Siedlcach, przypominając wiernym o jego dziedzictwie.

Zabytki i sekrety parafii w Siedlcach, które warto odkryć

Parafia św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Siedlcach kryje w sobie wiele fascynujących zabytków i historii, które warto poznać. Choć dzisiejsza świątynia jest świadectwem zmian zachodzących przez wieki, wciąż emanuje atmosferą dawnych czasów. To miejsce nie tylko kultu, ale również skarbnica sztuki sakralnej i świadek ważnych wydarzeń historycznych.

Kościół parafialny – perła architektury i sztuki sakralnej

Obecna świątynia, wzniesiona z inicjatywy Kazimierza Czartoryskiego i Izabeli z Morsztynów w XVIII wieku, zachwyca swoją barokową architekturą. Wschodnia pierzeja rynku, na której stoi, stała się kluczowym elementem urbanistycznego planu miasta. Wnętrze kościoła przyciąga uwagę bogato zdobionym ołtarzem głównym oraz amboną i chrzcielnicą z monogramami księżnej Aleksandry Ogińskiej. Podczas zwiedzania warto przyjrzeć się polichromiom, które zdobią sklepienia – to prawdziwa uczta dla oka i dowód kunsztu artystów tamtego czasu.

Kaplica dworska Ogińskich – miejsce pamięci i tajemnic

Kaplica dworska pw. Świętego Krzyża, zbudowana w 1791 roku według projektu Zygmunta Kogla, to miejsce niezwykle ważne dla historii miasta. Pełniła funkcję mauzoleum rodziny Ogińskich, a w jej podziemiach złożono ciało księżnej Aleksandry Ogińskiej, jednej z najważniejszych postaci w historii Siedlec. Miejsce to emanuje spokojem i tajemniczością, będąc symbolem pobożności i pamięci o dawnych właścicielach miasta.

Plebania z XVIII wieku

Przy parafii znajduje się również zabytkowa plebania, której budowę rozpoczęto w 1768 roku. W jej wnętrzach swoje apartamenty miała księżna Ogińska, co podkreśla jej wyjątkowy charakter. Budynek ten jest przykładem harmonijnego połączenia architektury sakralnej i świeckiej, ukazując rolę, jaką pełniła parafia w życiu społecznym miasta.

Ślady wielkich postaci

Kościół św. Stanisława gościł wiele wybitnych osobistości. Modlił się tutaj król Stanisław August Poniatowski, a w 1784 roku odbył się ślub księcia Ludwika Wirtemberskiego z Marią Czartoryską, córką generała Adama Kazimierza Czartoryskiego. Jan Chryzostom Pasek oraz Bolesław Prus również związali swoje losy z tym miejscem, co dodaje parafii jeszcze większego znaczenia.

Podczas spaceru wokół kościoła warto zwrócić uwagę na elementy architektoniczne, które przetrwały burzliwe dzieje. Nieistniejąca dziś dzwonnica, która kiedyś pełniła funkcję bramy wjazdowej, była świadkiem procesji i uroczystości. W samym wnętrzu świątyni można znaleźć detale wskazujące na barokowe inspiracje, takie jak zdobienia kolumn czy ornamenty roślinne na ołtarzach bocznych.

Parafia św. Stanisława w Siedlcach to miejsce, gdzie przeszłość splata się z teraźniejszością. Z jednej strony to przestrzeń sakralna, pełna modlitwy i refleksji, a z drugiej – muzeum historii miasta i regionu. Warto odwiedzić to miejsce nie tylko dla jego walorów duchowych, ale również po to, by zanurzyć się w opowieściach o dawnych czasach i odkryć sekrety, które kryją mury tego niezwykłego kościoła.

Msze, nabożeństwa i ważne informacje praktyczne w parafii św. Stanisława

Msze Święte w Parafii św. Stanisława B.M. w Siedlcach

Niedziela i święta:

  • 7:00
  • 9:00
  • 10:15
  • 11:45
  • 13:00 (dla dzieci)
  • 18:00

Dni powszednie:

  • 7:00
  • 18:00

Msze dodatkowe:

  • Sobota: 18:00 (Msza niedzielna)
  • I-wszy piątek miesiąca: 7:00, 16:00, 18:00
  • I-wsza sobota miesiąca: 7:00, 9:00, 18:00

Nabożeństwa w Parafii św. Stanisława

  • Majowe i Czerwcowe: codziennie o 17:15
  • Codzienny różaniec: godz. 17:15
  • Adoracja Najświętszego Sakramentu:
    • I czwartek miesiąca: 18:30–21:00
    • I piątek miesiąca: przez cały dzień
    • I niedziela miesiąca: po każdej Mszy Świętej
  • Nabożeństwo I sobotnie:
    • Różaniec o 8:30
    • Msza św. o 9:00
    • Po Mszy nabożeństwo i błogosławieństwo chorych

Spowiedź w kościele św. Stanisława

  • W dni powszednie: 15 minut przed każdą Mszą Świętą
  • W niedziele i święta: podczas każdej Mszy Świętej

Kontakt i lokalizacja 

  • Adres: ul. Floriańska 3, 08-110 Siedlce
  • Telefon: (25) 632-72-34
  • E-mail: parafia_stanisłTen adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Informacje dodatkowe

  • Parafia oferuje możliwość rezerwacji intencji Mszy Świętych – zgłoszenia w kancelarii parafialnej.
  • Istnieje możliwość zgłoszenia wizyty duszpasterskiej, chrzcin, ślubów oraz innych sakramentów – szczegóły w kancelarii.
  • Kancelaria parafialna czynna od poniedziałku do piątku w godzinach 9:00–12:00 oraz 16:00–17:30.
Utworzone przez: