W sytuacjach, w których bezpieczeństwo członków rodziny jest zagrożone ze strony osób im najbliższych Policja stanowi jedną z pierwszych instytucji podejmujących działania mające na celu ochronę zdrowia oraz życia osób doświadczających przemocy. Policja ma prawo wydać nakaz natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakaz zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia. Od początku roku w garnizonie mazowieckim wydano łącznie 200 nakazów i zakazów.
Z dniem 30 listopada 2020 roku weszło w życie nowe uprawnienie, którym dysponuje Policja - prawo do wydania wobec osoby, która swoim zachowaniem polegającym na stosowaniu przemocy w rodzinie, w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, stwarza zagrożenie dla życia lub zdrowia osoby dotkniętej tą przemocą, nakaz natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakaz zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia. Celem takiego rozwiązania jest szybkie odizolowanie osoby stosującej przemoc od osoby doświadczającej tej przemocy.
Nakaz lub zakaz od chwili jego wydania obowiązuje przez okres 14 dni z możliwością przedłużenia czasu jego obowiązywania przez Sąd.
Osoba, wobec której zostaje wydany taki środek ma bezwzględny zakaz przebywania we wspólnie zajmowanym mieszkaniu z osobą dotkniętą przemocą. Środek może być stosowany oddzielnie, lecz najczęściej policjanci wydają łącznie nakaz natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania, jak i zakaz zbliżania się do mieszkania na wskazaną odległość.
O wydaniu nakazu lub zakazu decyzję podejmuje:
- Policjant, podejmujący interwencję domową we wspólnie zajmowanym mieszkaniu i jego bezpośrednim otoczeniu.
- Policjant, wykonujący czynności służbowe realizowane w związku z powzięciem informacji o stosowaniu przemocy w rodzinie, bez względu na miejsce wykonywania tych czynności (np. przyjmujący zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa z art. 207 kodeksu karnego).
- Policjant, zwalniający osobę zatrzymaną.
W przypadku stwierdzenia niestosowania się do przestrzegania wydanego przez funkcjonariuszy Policji nakazu i zakazu, osoba nim objęta podlega odpowiedzialności z art. 66b kodeksu wykroczeń, gdzie w trybie przyspieszonym sąd może podjąć decyzję o zastosowaniu wobec takiej osoby kary aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.
W garnizonie mazowieckim od 1 stycznia do 30 maja 2022 roku wydano łącznie 200 nakazów i zakazów przyczyniając się tym samym do wzrostu poczucia bezpieczeństwa osób doświadczających przemocy w rodzinie oraz zmniejszenia ilości interwencji domowych w tych miejscach. Dotychczas osoby zatrzymywane podczas interwencji w związku ze stosowaniem przemocy wobec najbliższych, po opuszczeniu pomieszczenia dla osób zatrzymanych, mogły wrócić do swojego miejsca zamieszkania, co w dalszym ciągu rodziło niebezpieczeństwo stosowania przemocy wobec bliskich. Dzięki możliwości stosowania takich narzędzi policjanci zarówno służby patrolowo – interwencyjnej, jak i dzielnicowi potwierdzają, że każda osoba doświadczająca przemocy ma prawo do przebywania w miejscu swojego zamieszkania w poczuciu bezpieczeństwa bez od konfliktów, awantur, upokorzeń, przemocy fizycznej oraz psychicznej.
Nakaz lub zakaz wydawany jest wobec osoby stosującej przemoc niezależnie od tego, jaki jest status prawny zamieszkiwanej nieruchomości oraz czy osoby wspólnie w niej zamieszkujące posiadają meldunek.
Wydział Prewencji KWP zs. w Radomiu
Autor: st.sierż. Krzysztof Dukała